V Noworoczne Spotkanie Branżowe KUPS – relacja
25.01.2016
Kategoria: Branża
Noworoczne Spotkania Branżowe Stowarzyszenia Krajowa Unia Producentów Soków (KUPS) stały się coroczną tradycją, podczas których omawiane są bieżące ważne i strategiczne dla branży tematy. W roku w dniu 19 stycznia w Józefowie k/warszawy bieżącym tematem przewodnim było omówienie strategii zabezpieczenia surowca do przetwórstwa oraz zrównoważony rozwój przedsiębiorstwa.
Spotkanie licznie zgromadziło członków Stowarzyszenia KUPS oraz przedstawicieli grup producenckich: jabłek i z owoców kolorowych (ok.65 osób). Spotkanie zaszczycili swoją obecnością również przedstawiciele nauki: dr hab. inż. Renata Jędrzejczak, prof. IBPRS, Dyrektor Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno – Spożywczego oraz prof. dr hab. Małgorzata Korbin, Dyrektor Instytut Ogrodnictwa.
Dyskusję zgromadzonych odnośnie strategii zabezpieczenia surowca do przetwórstwa poprzedziły wprowadzające prezentację przedstawione przez Juliana Pawlaka (KUPS) oraz Macieja Majewskiego (FreshMazovia Consulting Sp. z o.o., QA Solutions Sp. z o.o., UO-Technologia Sp. z o.o.)
Prelegenci zwrócili uwagę na uwarunkowania rynkowe polskiego rolnictwa i przetwórstwa, bazę surowcową oraz wymagane standardy w uprawie owoców i warzyw – Integrowana Produkcja. Dodatkowo wprowadzono ustawą z dnia 10 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych oraz niektórych innych ustaw obowiązek, że każde dostarczanie owoców i warzyw do przetwórstwa wymaga pisemnej umowy (zatem obowiązek dotyczy również pośredników).
Tematy przedstawione przez prelegentów wywołały ożywioną dyskusję. W szczególności podnoszono następujące problemy i kwestie:
1. Obowiązek zawierania pisemnych umów wprowadzony w/w ustawą może spowodować duże trudności w skupie i przetwórstwie owoców z uwagi na szybką dynamikę zmian na rynku. Cenę kształtuje prawo popytu i sprzedaży. Cena ulega dużym wahaniom na globalnym rynku sprzedaży mrożonek i zagęszczonych soków, co natychmiast ma odzwierciedlenie na rynku surowców. Wahaniom ulega również zapotrzebowanie ilościowe ze względu na silną konkurencję (np. Turcja, Mołdawia, Ukraina, w zależności od rodzaju owoców).
2. Należy wspierać produkcję owoców wysokiej jakości, która pozwala uzyskać z niej półprodukt typu premium, mogący wyróżnić się na rynkach krajowych i światowych. W tym celu należy budować bazę surowcową do przetwórstwa, która odpowiada trendom światowym. W dłuższym okresie czasu przetwarzanie surowca wysokiej jakości, certyfikowanego, ze znajomością pochodzenia surowca (pełna identyfikacja zabiegów ochrony roślin itp.) przełoży się na wzrost zaufania odbiorców z rynków docelowych. Surowiec niskiej jakości kupowany od przypadkowych dostawców, bez identyfikowalności może doprowadzić nie tylko do ilościowego załamania rynku, ale również pogorszenia jakości półproduktów.
3. Wyzwaniem, które stoi przed producentami jest respektowanie standardów biznesowych odnośnie dotrzymywania warunków umów kontraktacyjnych. Umowy kontraktacyjne, które stopniowo są wdrażane mogą stać się ważnym elementem stabilizacji rynku, pod warunkiem jednak, że będą dotrzymywane przez obie strony.
4. Brak jest rzetelnych, wiarygodnych danych wielkości upraw, spodziewanych zbiorów (prognozy,) jak również wydajności. Takim bardzo negatywnym przykładem braku rzetelnych informacji jest rynek uprawy i zbioru czarnych porzeczek.
5. Agencje rządowe powinny zweryfikować możliwości już pozyskiwanych danych lub konieczność ich pozyskania w ramach różnych mechanizmów wsparcia (np. dopłata powierzchniowa). Zebrane w ten sposób dane mogłyby służyć do szacowania upraw i zbiorów.
6. Klienci z bogatych rynków poszukują wysokiej jakości produktów (np. z Integrowanej Produkcji), dlatego rozwój rynku owoców świeżych i przetworzonych w Polsce powinien dążyć
w kierunku wysokojakościowych produktów, a przez to bardzo bezpiecznych, wartościowych
i oczekiwanych na rynkach światowych.
7. Rynek globalny handlu owocami i ich przetworami powoduje zmniejszenie konkurencyjności naszych produktów na tym rynku. Rozwija się konkurencja z krajów tj. Ukraina, Mołdawia, Turcja obok obecnych dobrze umocowanych na rynku liderów, jak np. Hiszpania, Francja. Dlatego w ocenie wielu ekspertów, ceny i marże pozostaną na poziomie relatywnie niskim. Należy szukać innych poza cenowych form konkurencyjności i operatywności na globalnym rynku.
8. Wielkość produkcji owoców i ich przetworów (Polska jest liderem na rynkach światowych) wymaga od nas prowadzenia biznesu w sposób odpowiedzialny. Zasadą powinna się stać pełna transparentność prowadzenia biznesu przez przetwórców i producentów, w szczególności niezbędna jest pełna i rzetelna informacja dotycząca wielkości zbiorów, wydajności z hektara, wielkości nasadzeń itp. brak tych informacji, spekulacje i różne nieprawidłowości oraz duża konkurencja prowadzi do załamania rynku. Powinno się brać przykład z rynków upraw owoców dobrze bilansujących się np. czerwona porzeczka.
9. Wprowadzenie selekcji jakościowej surowców kierowanych do produkcji zagęszczonych soków, jak i soków NFC podniesie jakość tych półproduktów, a także wyrobów gotowych, umożliwi uzyskanie wyższej za nie ceny, jak również doprowadzi do likwidacji najsłabszych, niskiej jakości upraw.
10. Oszacowanie zapotrzebowania na surowiec oraz zawierania umów pod te ilości umożliwi ustabilizowanie rynku. Szczególnie istotne jest to dla zahamowania nadprodukcji uprawy czarnych porzeczek. Obecna nadprodukcja tych owoców, przy stosunkowo niskim zapotrzebowaniu wymusza konieczność zlikwidowania części upraw. Dodatkowym kryterium do wyboru wysokiej jakości surowca mogłyby być certyfikaty.
11. Różnego typu dopłaty i zwolnienia z opłat grup producenckich w dobie wysokiej konkurencji przyczyniło się do zaniżania przez nie cen ofertowych na rynkach globalnych.
Konieczność dostosowania się wszystkich przetwórców do ofert Grup Producenckich prowadzi do sukcesywnego obniżania cen zarówno za półprodukt, jak i za surowiec.
12. Ze strategicznego punktu widzenia utrzymania i rozwoju rynku owoców i przetworów na rynkach światowych należy w pierwszym rzędzie zagospodarowywać wysokiej jakości produkty.
W tym zakresie powinna być uczciwa współpraca w osiągnięciu wspólnego celu tj. przeciwdziałaniu zagranicznej konkurencji.
Wszyscy zebrani zgodzili się, że niezwykle ważne jest dalsze prowadzenie rozmów, wymiany poglądów w zakresie wzajemnej współpracy, zrozumienie i znajdowanie rozwiązań dla wspólnych problemów branży: niedoszacowania/przeszacowania zbiorów/upraw, możliwości sprzedaży produktów, poszukiwania nowych rynków zbytu.
Polskie ogrodnictwo oraz przetwórstwo owoców i warzyw powinno nadążać za światowymi trendami i wymaganiami odbiorców z zakresu zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstwa uwzględniającego
w swoim biznesie aspekty społeczne, ekonomiczne i środowiskowe. Dlatego inicjatywa Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Soków (AIJN) odnośnie opracowania i popularyzacji Kodeksu Postępowania w Biznesie sokowniczym, powinna wyznaczać standardy
w całej branży owocowo –warzywnej.
Barbara Groele (KUPS), Dominik Wawrzyniak (DQS Polska) Piotr Podoba (Doehler) poruszyli różne zagadnienia związane z odpowiedzialnością społeczną branży, zasad zrównoważonego rolnictwa, zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstwa, które stają się coraz istotniejsze w funkcjonowaniu biznesu. Mogą się również przyczynić do wzrostu atrakcyjności i wiarygodności przedsiębiorstwa oraz wzmocnić ich pozycję konkurencyjną na rynkach globalnych.
Sponsorem przerwy sokowej była firma DQS Polska Sp. z o.o., natomiast kolacji Firmy FreshMazovia Consulting Sp. z o.o., QA Solutions Sp. z o.o. oraz UO-Technologia Sp. z o.o.
Po zakończeniu obrad zaproszono Gości do kontynuacji rozmów w kuluarach i podczas kolacji.