Handel najbardziej zadłużonym sektorem polskiej gospodarki. Gigantyczna suma przeterminowanych zobowiązań
Niemal co czwarta firma wpisana do Krajowego Rejestru Długów zajmuje się handlem, a zaległości tego sektora sięgają już 2,28 mld zł. Mało tego, wcale nie maleją – w ciągu ostatniego roku wzrosły o niemal 9 proc. Jak tłumaczy KRD, ponad połowę tej kwoty branża mogłaby zwrócić swoim wierzycielom, gdyby jej kontrahenci spłacili swoje należności.
Dłużnicy z branży handlowej najczęściej zalegają instytucjom finansowym, którym są winni 1,2 mld zł. Sektor jest winny też innym firmom z własnej branży. Handlowcy powinni oddać sprzedawcom i hurtownikom 415,3 mln zł. Jako trzeci w kolejce po odbiór pieniędzy z nieopłaconych faktur (130,5 mln zł) czeka natomiast sektor przetwórstwa przemysłowego.
Przytłaczające zaległości w handlu są również pochodną trudności w odzyskiwaniu przez branżę pieniędzy od innych firm. W długach ma ona bowiem zamrożone 1,2 mld zł. To kwota, która pozwoliłaby na spłatę ponad połowy łącznego zadłużenia sektora. Oprócz wspomnianych już wzajemnych długów handlu, spore długi wobec branży ma też budownictwo (270,9 mln zł), przetwórstwo przemysłowe (147,1 mln zł) i transport (133,3 mln zł).
Polski rynek handlowy powoli regeneruje się po pandemii. W ostatnich latach mocno rozwinęła się sprzedaż internetowa, której popularność cały czas rośnie. Najnowsze dane Gemius wskazują, że już 77 proc. internautów kupuje online, co oznacza wzrost o 4 pp. rok do roku. Ale, pomimo długotrwałych lockdownów, Polacy nie odzwyczaili się od zakupów stacjonarnych. Jak wskazują analizy firmy doradczej CBRE, e-handel nie wypiera tradycyjnego, a sklepów przybywa.
W pierwszym kwartale 2022 r. do użytku oddano nowe placówki o powierzchni 40 tys. mkw. takiej powierzchni, a kolejne o powierzchni 250 tys. mkw. są budowane, z czego większość ma być gotowa jeszcze w tym roku. Najszybciej rozwijającym się obszarem są parki handlowe, zlokalizowane w mniejszych miastach. Z prognoz Euromonitor International wynika, że do 2026 roku sprzedaż stacjonarna zwiększy się o 10,5 proc.
Pomimo widocznych początków regeneracji branży po pandemii i pozytywnych prognoz na przyszłość, w najbliższych miesiącach sprzedawcy nie będą mogli jeszcze odetchnąć. Do odrobienia mają spore zadłużenie. Na długi sektora handlu składają się zobowiązania hurtowników i detalistów. Najgorzej z terminowym regulowaniem płatności radzą sobie ci pierwsi. Firmy zajmujące się handlem hurtowym są winne swoim wierzycielom 1,15 mld zł. Detaliści zalegają na 824,3 mln zł.
Łącznie w Krajowym Rejestrze Długów widnieje 68,3 tys. podmiotów z sektora handlowego. Średnia kwota przeterminowanych zaległości jednej firmy to 33,4 tys. zł. Najliczniejszą grupę stanowią jednoosobowe działalności gospodarcze (66 proc.), jednak kwota ich niespłaconych faktur i rachunków jest zbliżona do tej, którą powinny oddać większe przedsiębiorstwa i sięga prawie 1,2 mld zł.
Najwięcej do uregulowania mają dłużnicy z województwa mazowieckiego (500,4 mln zł). Śląskie oraz wielkopolskie firmy handlowe powinny spłacić odpowiednio 297,5 mln zł i 251,1 mln zł. Najmniej zadłużone są firmy z woj. opolskiego (33,8 mln zł), świętokrzyskiego (36,2 mln zł) i podlaskiego (39,8 mln zł). Rekordzistą jest natomiast przedsiębiorstwo z Poznania, od którego wierzyciele próbują odzyskać 12,7 mln zł.
Po trudnych czasach pandemii – obostrzeniach i lockdownach – nadeszło kolejne wyzwanie dla handlowców pod postacią wojny za wschodnią granicą. Tym razem jednak sektor jest w innej sytuacji, a czynnikiem sprzyjającym branży może być rosnąca konsumpcja, która nie hamuje mimo wysokiej inflacji. Z najnowszych danych GUS dotyczących koniunktury konsumenckiej wynika, że choć rosnące ceny i wojna na Ukrainie wciąż mają negatywny wpływ na nastroje, to w kwietniu odnotowano ich poprawę w porównaniu do marca. Zmalały obawy o przyszłą sytuację ekonomiczną kraju i gospodarstwa domowego.