Mniej niż połowa polskich konsumentów ma zaufanie do systemu żywnościowego — wynika z ogólnoeuropejskiego badania
Badanie przeprowadzone wśród 20 000 osób w 18 krajach europejskich wykazało, że polscy konsumenci mają mniejsze zaufanie do producentów żywności i władz niż wynosi średnia europejska. Trzy czwarte Europejczyków twierdzi, że chce żyć w sposób zrównoważony, ale tylko połowa bierze pod uwagę zrównoważony rozwój w swoich wyborach żywieniowych. Konsumenci zgłaszają obawy związane z wpływem systemu żywności na środowisko, ponieważ tylko jedna trzecia uważa, że żywność jest zrównoważona.
Nowe ogólnoeuropejskie badanie ponad 20 000 konsumentów wykazało, że mniej niż połowa z nich ma zaufanie do branży spożywczej, a zaledwie jedna trzecia uważa, że spożywana przez nich żywność jest zrównoważona.
EIT Food Trust Report przeprowadził ankietę wśród 20 326 konsumentów z 18 krajów europejskich, aby zmierzyć zaufanie do systemu żywnościowego oraz produktów spożywczych. Raport zawiera dane z EIT Food TrustTracker® 2021, , sprawdzonego narzędzia do pomiaru zaufania konsumentów, które działa od 2018 roku, a także jakościowe badanie poglądów poszczególnych osób w całej Europie. EIT Food jest wspierane przez Europejski Instytut Innowacji i Technologii (EIT), organ Unii Europejskiej, a badanie zostało przeprowadzone przez konsorcjum europejskich partnerów akademickich, w tym Uniwersytet w Reading, Europejska Rada Informacji o Żywności (EUFIC), Uniwersytet Aarhus, KU Leuven oraz Uniwersytet Warszawski.
Mniej niż połowa konsumentów w Polsce (44%) i Europie jako całości (47%) twierdzi, że ma zaufanie do autentycznościproduktów spożywczych. Z raportu wynika, że zaledwie 48% konsumentów w całej Europie deklaruje, że ufa producentom żywności i władzom, podczas gdy ponad jedna czwarta (odpowiednio 25% i 29%) aktywnie im nie ufa.
W Polsce zaufanie do producentów i władz wynosi odpowiednio 44% i 30% — co wskazuje, że polscykonsumenci są bardziej sceptycznie nastawieni niż inni konsumenci w całej Europie.
Analizując tę kwestię bardziej szczegółowo, o ile europejscy konsumenci na ogół uważają, że producenci są kompetentni (58% konsumentów zgadza się z tym stwierdzeniem) i posiadają niezbędne umiejętności (55%), tylko jedna trzecia uważa, że są oni wystarczająco otwarci (37%) lub uczciwi w kwestii swojej roli w systemie żywnościowym (36%) — co wskazuje na brak przejrzystości jako przyczynę tego braku zaufania.
Podobnie dla władz kwestia przejrzystości i zaangażowania konsumentów jest również problemem, ponieważ tylko 39% obywateli europejskich uważa, że władze są wystarczająco otwarte, a 37% uważa, że robią wystarczająco dużo, aby słuchać opinii zwykłych ludzi.
Detaliści cieszą się jednak większym zaufaniem społecznym — ponad połowa (54%) konsumentów deklaruje, że ufa detalistom pod względem ich kompetencji, otwartości i troski. W Polsce wartość ta ponownie jest niższa od średniej: 49%.
Tymczasem zaufanie do rolników jest najwyższe ze wszystkich grup w branży spożywczej, a zaufanie wyraża 67% konsumentów (65% w Polsce).
Wybór zrównoważonej żywności
Społeczeństwo europejskie jest zaniepokojone wpływem systemu żywnościowego na środowisko, a tylko jedna trzecia (37%) uważa, że ich żywność jest zrównoważona.
Z raportu wynika również, że 76% Europejczyków (w Polsce odsetek ten wzrósł do 82%) twierdzi, że jest zmotywowanych do życia w sposób zrównoważony, podczas gdy zaledwie połowa (51%) bierze pod uwagę zrównoważoną żywność. Wskazuje to na istnienie luki między chęcią dokonywania przez konsumentów wyborów, które chronią planetę, a rzeczywistymi zmianami stylu życia, które mają wpływ na środowisko — tzw. luka między deklaracją a zachowaniem.
W Polsce natomiast 6 na 10 konsumentów (61%) twierdzi, że odżywia się w sposób zrównoważony, co wskazuje, że polscy konsumenci częściej podejmują kroki — lub są przekonani, że je podejmują — w celu odżywiania się w sposób lepszy dla naszej planety.
Jeśli chodzi o innowacje w produktach spożywczych, 37% Europejczyków jest otwartych na przyjęcie nowej żywności, ale większość jest niezdecydowana — co wskazuje na to, że system żywnościowy ma więcej do zrobienia w zakresie promowania zaufania do innowacji w żywności.
Saskia Nuijten, dyrektor ds. komunikacji i zaangażowania publicznego w EIT Food, mówi: „Ludzie są w centrum naszej misji, aby europejski system żywnościowy był zdrowszy i bardziej zrównoważony. Pomoc w budowaniu zaufania między konsumentami a sektorem spożywczym ma kluczowe znaczenie dla poprawy jakości żywności dla wszystkich”.
„Oprócz innowacji, które pomogą nam przekształcić nasz system żywności, obywatele potrzebują i chcą mieć dostęp do lepszych oraz bardziej przejrzystych informacji. Rośnie pragnienie prostoty i jasności, a pandemia sprawiła, że wiele osób na pierwszym miejscu stawia wartości społeczne. W szczególności konsumenci cenią sobie przejrzystość na każdym etapie łańcucha żywnościowego, a sektor spożywczy musi się rozwijać, aby sprostać temu wyzwaniu”.
Dr Anna Macready, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu w Reading, mówi: „System żywnościowy musi zostać przekształcony, jeśli chcemy zapewnić wszystkim zdrową i zrównoważoną żywność. Nie uda nam się tego osiągnąć bez włączenia konsumentów w tę inicjatywę, tak aby mogli wierzyć, że żywność, którą spożywają, jest dobra zarówno dla nich, jak i dla naszej planety. W miarę jak opracowujemy innowacje i technologie niezbędne do uodpornienia systemu żywnościowego na przyszłe wyzwania, musimy w większym stopniu angażować się w bezpośredni kontakt z konsumentami, wspierając ich w podejmowaniu właściwych decyzji, które prowadzą do zdrowszego i bardziej zrównoważonego stylu życia”.
Maxine Roper, współzałożycielka firmy Connecting Food, start-upu EIT Food RisingFoodStar, który wykorzystuje technologię blockchain do zwiększenia transparentności żywności, mówi: „Transparentność to przede wszystkim nawiązywanie kontaktu z konsumentami w sposób, który pomoże im zaufać i zrozumieć, w jaki sposób produkowana jest żywność. W przeszłości sposób, w jaki marki spożywcze były wprowadzane na rynek, prowadził niekiedy do wyolbrzymiania lub podawania nieprawdziwych informacji o produkcie, co ze zrozumiałych względów skłaniało wielu konsumentów do sceptycznego podejścia do otrzymywanych informacji. Zamiast tego potrzebujemy jasnych i dostępnych danych na temat możliwości śledzenia łańcuchów dostaw, aby pomóc konsumentom w budowaniu większego zaufania do łańcucha żywnościowego”.