Po wielu miesiącach opóźnień poznaliśmy nową wersję projektu ustawy kaucyjnej
Na stronach RCL pojawił się zaktualizowany projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz ustawy o odpadach, wraz z projektem rozporządzenia ministra ustalającego wysokość kaucji za poszczególne rodzaje opakowań. Prace trwały wiele miesięcy. Przewidziano jednolitą stawkę dla wszystkich opakowań objętych systemem kaucyjnym.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska opublikowało nową wersję projektu ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz ustawy o odpadach. Prace trwały wiele miesięcy. Od etapu konsultacji publicznych minęło ponad pół roku.
Ministerstwo zdecydowało się na ustalenie jednolitej stawk kaucji dla wszystkich opakowań objętych systemem kaucyjnym. Kaucja ma wynosić 0,50 zł za butelki z tworzyw sztucznych jednorazowego użytku o pojemności do 3 litrów, za puszki metalowe o pojemności do 1 litra oraz za butelki szklane wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 litra.
Jak czytamy w ocenie skutków regulacji, w ramach projektowanego systemu kaucyjnego przedsiębiorcy wprowadzający do obrotu napoje w opakowaniach objętych systemem kaucyjnym zobowiązani zostaną do umieszczania na tych opakowaniach oznakowania określającego wysokość kaucji.
Natomiast przedsiębiorcy prowadzący jednostkę handlu lub inny punkt objęty systemem kaucyjnym, uczestniczący w systemie kaucyjnym w zakresie co najmniej pobierania kaucji i zwracania kaucji oraz odbierania pustych opakowań i odpadów opakowaniowych, zobowiązani będą m.in. do zwrotu pobranej przy zakupie kaucji w momencie zwrotu opakowań lub odpadów opakowaniowych objętych systemem kaucyjnym.
Projekt ustawy zakłada, że przy określaniu wysokości kaucji dla poszczególnych rodzajów opakowań minister właściwy do spraw klimatu będzie kierował się „kosztami ich zagospodarowania” oraz weźmie pod uwagę, że „kaucja powinna stanowić zachętę do zwrotu opakowań i odpadów opakowaniowych objętych systemem kaucyjnym”.
Przepisy dotyczące wysokości kaucji dla poszczególnych rodzajów opakowań objętych systemem kaucyjnym są powszechne w krajach członkowskich UE. W Chorwacji kaucja jest równa 0,07 euro za opakowanie. W Finlandii wysokość kaucji uzależniona jest od rodzaju opakowania – dla szkła 0,1 euro, metalu 0,15 euro, tworzywa sztucznego 0,10-0,40 euro (w zależności od pojemności butelki). W Niemczech wysokość kaucji jest jednakowa dla wszystkich rodzajów opakowań – 0,25 euro.
Jako pierwszy rok realizacji obowiązku selektywnej zbiórki w systemie kaucyjnym projekt przewiduje 2025 r.
Są już pierwsze reakcje środowiska przedsiębiorców. Andrzej Gantner, wiceprezes i dyrektor generalny Polskiej Federacji Producentów Żywności Związek Pracodawców wskazuje, że przy obecnym opóźnieniu, pierwotnie zakładany termin uruchomienia systemu kaucyjnego w Polsce od 1 stycznia 2025 r. można uznać za całkowicie nierealny. Doświadczenia z innych krajów, chociażby Słowacji, wskazują, że pełne dwa lata to niezbędne minimum na zbudowanie efektywnego systemu.