Wizja KE dla rolnictwa: Nacisk na zachęty, mniejsze obciążenia środowiskowe
Przedstawiona w środę wizja KE dla rolnictwa i żywności na najbliższe lata kładzie większy nacisk na konkurencyjność i bezpieczeństwo żywnościowe, zakłada też więcej zachęt dla rolników i dostosowanie norm importowych. Eksperci zwracają jednak uwagę na brak konkretów i ryzyko osłabienia wymogów środowiskowych.
Stworzenie wizji dla rolnictwa i żywności w pierwszych 100 dniach urzędowania nowej Komisji Europejskiej zapowiedziała w lipcu ubiegłego roku przewodnicząca KE Ursula von der Leyen przed głosowaniem w sprawie jej reelekcji.
Wizja opiera się na wynikach tzw. dialogu strategicznego o przyszłości rolnictwa w UE, który miał miejsce w ubiegłym roku. Uzgodniono ją także z Europejską Radą ds. Rolnictwa i Żywności.
Zaproponowana w środę (19 lutego) strategia ma na celu „zapewnienie długotrwałej konkurencyjności i zrównoważonego rozwoju unijnego sektora rolnego i spożywczego”, wyjaśnia KE.
– Nasi rolnicy zajmują centralne miejsce w unijnym systemie produkcji żywności. To dzięki ich codziennej, ciężkiej pracy wszyscy mamy bezpieczną i wysokiej jakości żywność. Stoją oni jednak w obliczu rosnących wyzwań związanych z globalną konkurencją i zmianą klimatu – zauważyła von der Leyen.
– Dlatego oferujemy kompleksową strategię, dzięki której rolnictwo stanie się bardziej atrakcyjne, odporne i zrównoważone – dodała.
– Nasza wizja jest zdecydowaną odpowiedzią na wezwanie sektora rolno-spożywczego do działania – kształtowania przyszłości, która będzie konkurencyjna, odporna, sprawiedliwa i atrakcyjna dla przyszłych pokoleń – stwierdził z kolei Raffaele Fitto, wiceprzewodniczący wykonawczy KE do spraw spójności i reform.
Jak wynika ze styczniowych badań Eurobarometru, na które powołuje się Komisja, unijni obywatele w większości zgadzają się, że stałe zapewnienie dostaw żywności w UE jest bardzo ważne.
– Żywność i rolnictwo mają zasadnicze znaczenie dla obywateli, gospodarki i społeczeństwa Europy. Potrzebujemy, aby sektor rolno-spożywczy rozwijał się i konkurował na sprawiedliwym rynku globalnym, wystarczająco odpornym, aby poradzić sobie z kryzysami i wstrząsami – podkreślił Christophe Hansen, komisarz do spraw rolnictwa i żywności.
Rewizja norm importowych
W wizji określono cztery priorytetowe obszary. Pierwszym jest atrakcyjność rolnictwa. Jak podkreśla Komisja Europejska, branża rolnicza musi być stabilna, aby młodzi ludzie chcieli w niej pozostać. Według KE można to osiągnąć m.in. poprzez godziwe dochody i lepiej ukierunkowane wsparcie publiczne.
Sektor rolniczy wymaga aktywnego wsparcia także dlatego, aby rolnicy mogli korzystać z innowacji i nowych modeli biznesowych – takich jak kredyty węglowe i przyrodnicze, które mogą stanowić dodatkowe źródło dochodu.
Komisja zobowiązuje się do przeciwdziałania sytuacji, w której rolnicy są zmuszani do sprzedaży swoich produktów poniżej kosztów produkcji, i zapowiada w tym celu konkretne działania, w tym przegląd dyrektywy o nieuczciwych praktykach handlowych.
Jeszcze w tym roku Komisja Europejska ma także przedstawić strategię wymiany pokoleniowej. Zawierać ona będzie zalecenia dotyczące działań na poziomie unijnym, krajowym i regionalnym, które mają usunąć bariery utrudniające młodym i nowym osobom rozpoczęcie pracy w rolnictwie.
– Przedstawiony plan działania wyznacza drogę do sprostania licznym presjom, z jakimi borykają się rolnicy w UE. Sprawi, że sektor ten stanie się bardziej zrównoważony i pomoże rolnictwu pozostać atrakcyjnym i opłacalnym sektorem, tak aby wystarczająca liczba młodych ludzi dołączyła do zawodu – uważa Hansen.
Drugim obszarem jest konkurencyjność i odporność rolnictwa. Komisja Europejska deklaruje, że będzie „nadal priorytetowo traktować bezpieczeństwo żywnościowe i suwerenność żywnościową na różne sposoby”. KE zadba, aby negocjacje i umowy handlowe „były wykorzystywane w pełnym zakresie, przy jednoczesnej ochronie interesów europejskich rolników”.
– Komisja będzie ściśle współpracować z sektorem rolno-spożywczym w celu zwiększenia jego konkurencyjności i odporności, wzmocnienia wymiaru lokalnego i przywrócenia istotnego związku między żywnością, terytorium, sezonowością, kulturami i tradycjami – deklaruje Fitto.
Unijna strategia uwzględnia też postulaty rolników dotyczące dostosowania norm dla importowanych produktów. Chodzi o to, aby produkty te, które do tej pory nie musiały spełniać tak rygorystycznych standardów w zakresie produkcji, nie pogorszyły konkurencji na unijnym rynku rolnym i import nie uderzył w tak dużym stopniu w europejskich rolników.
W tym roku Komisja Europejska ma ocenić, jak wpłyną na rynek bardziej spójne zasady dotyczące zakazów pestycydów i dobrostanu zwierząt. KE nie rezygnuje ze ścisłych kontroli i egzekwowania norm bezpieczeństwa żywności.
Więcej w linku: www.euractiv.pl