Szczegółowa relacja z XVIII Międzynarodowego Sympozjum KUPS 2015
W dniach 20-22 maja 2015 roku w Hotelu Gołębiewski w Mikołajkach, odbyło się już po raz osiemnasty Międzynarodowe Sympozjum Krajowej Unii Producentów Soków. Tym razem tematem przewodnim było „10 lat polskiej branży sokowniczej w UE”. Sympozjum objął honorowym patronatem Pan Marek Sawicki, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Coroczne Sympozjum KUPS zapisało się na stałe w kalendarzu najważniejszych wydarzeń branży sokowniczej. W tym roku gościliśmy ok 200 przedstawicieli przemysłu, nauki i mediów, głównie z Polski jak również z takich krajów jak: Austria, Belgia, Francja, Indie, Maroko, Niemcy oraz Turcja.
Wiele interesujących informacji z rynku krajowego oraz światowego przedstawili prelegenci z Indyjsko-Polskiej Izby Przemysłowo-Handlowej, Ambasady RP w Rabacie, Europejskiego Stowarzyszenia Soków Owocowych (AIJN) oraz Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. Nie do przecenienia były również przedstawienie zagadnień branżowych w szczególności dotyczących rynku soków zagęszczonych i NFC omówione przez praktyków z firm: Döhler i Polkon.
Po raz pierwszy tak liczni reprezentanci Instytutów i Uczelni przedstawili branżowe doniesienia naukowe z Instytutu Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego, Instytutu Ogrodnictwa, Instytutu Żywności
i Żywienia, Instytutu Chemii i Techniki Jądrowej, Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu oraz Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego.
Ciekawe wątki i wnioski wynikły z dyskusji panelowych, które jak zwykle cieszyły się dużym zainteresowaniem uczestników sympozjum. Całość branżowego sympozjum uzupełniały prezentacje dotyczące technologii, usług i produktów dla branży sokowniczej.
Partnerami tegorocznego sympozjum KUPS były firmy: AF Projects, Anti-Germ Polska, Beczkopol, Döhler, GEA Westfalia Separator Polska, GDF Suez, H&S Transport, Ika Pol, Indyjsko-Polska Izba Przemysłowo-Handlowa, Mega, Over Group, Ruland, Tetra Pak, Spomasz Zamość. Patronatem medialnym objęły redakcje: Agro Industry, Agro Przemysł, Bezpieczeństwo i Higiena Żywności, dlahandlu.pl,
e-sadownictwo.pl, Hasło Ogrodnicze, Jagodnik, Owoce Warzywa Kwiaty, owocewarzywakwiaty.pl, Miesięcznik Praktycznego Sadownictwa SAD, Sad Nowoczesny, Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny.
Podczas tegorocznego sympozjum odbyło się 23 prelekcje, w trzech blokach tematycznych:
– Rynek soków i baza surowców do ich produkcji,
– Nowe wyzwania i perspektywy rozwoju branży,
– Innowacyjność branży sokowniczej.
Prezes Zarządu KUPS Julian Pawlak przywitał zgromadzonych gości i tytułem wstępu wprowadził
w tematykę Sympozjum. Podkreślił zalety spotkania jako świetnej okazji do wymiany opinii i próby wspólnego podsumowania 10 lat branży w UE, zarówno podczas oficjalnych dyskusji jak i rozmów w kuluarach.
Rynek soków i baza surowcowa do ich produkcji
Pierwszy blok tematyczny rozpoczęła dr Bożena Nosecka z Instytutu Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB, wykładem dotyczącym rynku zagęszczonych soków w Polsce w ostatnich 10 latach. Pani doktor zwróciła uwagę na obniżenie produkcji ZSJ w Chinach oraz braku tendencji wzrostowej podaży w większości krajów świata, co stanowi korzystne uwarunkowania zewnętrzne dla rozwoju produkcji zagęszczonego soku jabłkowego w Polsce. Można spodziewać się odnowienia wzrostu zapotrzebowania na zagranicznych rynkach po tym jak umocniła się tendencja wzrostowa w gospodarkach wielu europejskich krajach. W krajach eksportujących, zagrożeniem dla wzrostu produkcji zagęszczonego soku jabłkowego jest stale zwiększając się produkcja soków NFC. Na rodzimym rynku podaż jabłek do przetwórstwa będzie uzależniona od poziomu eksportu tych owoców. System powiązań zakładów przetwórczych z dostawcami surowca wpływałby zapewne pozytywnie na pozyskiwanie surowców do produkcji soków zagęszczonych i NFC. Produkcja zagęszczonych soków wytwarzanych z owoców kolorowych oraz wzrost eksportu wymagają prowadzenia akcji promocyjnych na zagranicznych rynkach zbytu.
Piotr Podoba prezes firmy Döhler. Przedstawił rynek zagęszczonego soku jabłkowego. Dokonał analizy SWOT ZSJ, podkreślając, że Polska jest jednym z największych producentów zagęszczonych soków owocowych w UE, a nawet na świecie (2gim co do wielkości producentem Zagęszczonego Soku Jabłkowego). Zwrócił uwagę, że aby eksport mógł się rozwijać i zapewnić Polsce znaczącą pozycję na rynku globalnym konieczna jest nowoczesna baza surowcowa, dobre zbiory owoców i warzyw charakteryzujące się odpowiednią jakością i różnorodnymi odmianami takimi jakich oczekuje przetwórstwo.
Uczestnicy panelu: dr Bożena Nosecka, Andrzej Gajowniczek, Wojciech Kępiński, oraz Józef Moszyński wraz z moderatorem Piotrem Podobą zastanawiali się nad tym jak zmiany na rynku światowym determinują zmiany na rynku krajowym w branży soków zagęszczonych. Według debatujących doświadczenia krótkookresowe z ostatnich lat, wahania cenowe, wahania w przepływie surowca z kontynentu na kontynent stanowią potwierdzenie faktu, że to zwykły surowiec comodity standard i, że może być zastąpiony na inny kraj pochodzenia. W perspektywie długookresowej Chiny mają szansę stać się największym importerem. Zauważa się zmniejszenie produkcji ZSJ w Chinach, a w większości krajów nie odnotowuje się tendencji wzrostowej, co stanowi również korzystną sytuację do tego, aby zwiększyć produkcję w Polsce. Zwrócono uwagę na to, że w krajach Unii Europejskiej zauważa się wzrost spożycia soków NFC, co z kolei może mieć wpływ na zwiększone zainteresowanie kupnem jabłek przez zachodnich producentów.
Mariusz Dziewulski z BGŻ BNP Paribas skupił się na omówieniu rynku soków cytrusowych w latach 2004-2014 w kontekście rozwoju rynku soku jabłkowego. Zwrócił uwagę na to, że produkcja soków zagęszczonych pomimo wahań wykazywała długoterminowe tendencje spadkowe. Ponadto cechą charakterystyczną rynku soków cytrusowych jest także trwały spadek konsumpcji. Przedstawił dane CitrusBr wskazujące, że globalne spożycie soków: pomarańczowego, grejpfrutowego i cytrynowego, w latach 2003-2013 zmniejszyło się łącznie o 19% do 8,8 mld l. Spadek światowego spożycia był konsekwencją zmniejszenia się popytu na soki odtwarzane z soków zagęszczonych. Zauważyć także można było trwały wzrost zainteresowania sokami NFC. Globalny import soku pomarańczowego NFC w latach 2003-2013 wzrósł 3,2 krotnie do poziomu 2,5 mln t, takie tendencje głównie obserwowane były na rynku USA i UE.
Piotr Trojanowicz prezes Polkon Sp. z o.o. przedstawił zebranym rynek soków jabłkowych NFC, który
w ostatnich latach w Polsce notuje dynamiczny wzrost. Dokonał przeglądu specyfiki i różnorodności polskiego rynku producentów soków NFC, kanałów dystrybucji i stosowanych opakowań. W 2014 roku działające w Polsce zakłady posiadały ok 45 mln litrów pojemności tankowni aseptycznych do składowania soków NFC. W 2014 roku wyprodukowano ok 90 mln litrów soków NFC, prawie 96% produkcji to sok jabłkowy.
Po prelekcji odbyła się dyskusja nad zagadnieniem czy soki NFC wspierają czy konkurują z rynkiem zagęszczonych soków. W rolę moderatora dyskusji wcielił się prof. dr hab. Andrzej Kowalski z IERiGZ,
a do dyskusji zostali zaproszeni: Mariusz Dziwulski, Piotr Trojanowicz oraz prof. Eberhard Makosz.
Podkreślano, że ostatni sezon obfitował w wiele zaskakujących zdarzeń, tj. embargo nałożone przez Rosjan, niska cena jabłek w skupach na początku sezonu i znaczny wzrost pod koniec, wysokie zbiory jabłek, a sadownicy mogą zagospodarować jedynie ok 1,2 mln ton jabłek deserowych zatem sporo surowca trafi dla przetwórców. Paneliści doszli do konkluzji, że wyzwaniem na najbliższe lata będzie: zmiana struktur nasadzeń, a także poprawa jakości jabłek oraz aktywna promocja i zachęcanie do spożywania większej ilości owoców. Natomiast zagrożenie dla branży stanowi szara strefa, która może wpłynąć na obniżenie zaufania do produktów branży.
Wieczorem odbyła się uroczysta kolacja, która była świetną okazją do wspólnych rozmów, nie tylko o biznesie.
Nowe wyzwania i perspektywy rozwoju branży
Pani Katarzyna Parkot z firmy Nielsen, przedstawiła kategorię soków, nektarów i napojów na tle sytuacji makroekonomicznej w Polsce. Przybliżyła polskie nastroje konsumenckie na tle przeciętnego Europejczyka, a także jakie decyzje zakupowe podejmuje konsument. Badania firmy Nielsen pokazały, że soki, obok napojów gazowanych i wody, są najważniejszą kategorią w koszyku napojów bezalkoholowych.
W ostatnim roku kategoria zanotowała wzrost 5,3%. Wzrost wartości sprzedaży koszyka napojów bezalkoholowych był związany głównie z ekspansją kategorii soków, nektarów, napojów i wód butelkowanych, w mniejszym stopniu rozwojem izotonicznych i energetycznych napojów. Ponadto na przestrzeni 3 lat wyraźnie wzrosło znaczenie soków, a zmalało napojów. Najważniejszym segmentem w kategorii SNN są napoje, jednak ich znaczenie spada na korzyść soków, które na przestrzeni 2-óch lat zyskały 4,2 %.
Pan Bronisław Szkliniarz z Ambasady RP w Rabacie zaprezentował możliwości współpracy z Afryką Północną na przykładzie Maroko. Tylko 1,39 % całości eksportu z Polski trafia na rynek Afryki. Roczna konsumpcja soków w Maroku (2014 r.) wyniosła 218 mln litrów, z czego znaczna część wytwarzana jest metodą chałupniczą i rzemieślniczą. Natomiast średnie spożycie soków i napojów wynosi około 5 litrów na jednego mieszkańca. Maroko jest daleko za innymi krajami regionu: Libią – 33 litrów, Algierią – 17 litrów, Tunezją – 8 litrów. Spożycie soków jest bardzo sezonowe: dużo w lecie, w okresie Ramadanu (25% rocznej sprzedaży). Na rynku marokańskim obecne są soki i nektary oraz napoje wytwarzane na bazie soków zagęszczonych pochodzących z takich krajów jak: Zjednoczone Emiraty Arabskie, Arabia Saudyjska, Brazylia, Turcja, Egipt i Chiny z uwagi na konkurencyjność cenową. Skutecznym sposobem nawiązania relacji biznesowych z rynkiem marokańskim, dotarcia do szerokiej liczby potencjalnych klientów oraz promocji własnej oferty jest udział w organizowanych na miejscu imprezach targowo-wystawienniczych (organizacja własnego stoiska).
Pan Vishnu Mirpuri z Indyjsko- Polskiej Izby Przemysłowo – Handlowej przedstawił perspektywy współpracy z rynkiem indyjskim. Z punktu widzenia odbiorcy polskich produktów spożywczych Indie oferują duże możliwości, dzięki: dużej liczbie konsumentów, wzroście ich dochodów, dynamicznemu rozwojowi sieci sprzedaży detalicznej (w ostatnich dwóch latach otworzyło się ponad 2500 supermarketów), a także zmianie profilu konsumenta, który coraz bardziej zainteresowany jest zdrową żywnością i szuka nowych smaków. Pan Mirpuri zauważył, że w Indiach 70 % soków sprzedawane jest na ulicy, a ‘tylko’ 30% w sklepach. Natomiast młodzież coraz chętniej kupuje soki pakowane, co dla nich jest synonimem luksusu i „Zachodu”.
Piotr Ciepliński z Ruland Engineering & Consulting przedstawił urządzenia i rozwiązania technologiczne do aseptycznej produkcji i rozlewu soków NFC. Przywołał dane wskazujące na to, że sprzedaż soków NFC
w Polsce wciąż będzie rosnąć. W 2014 roku jego wartość wyniosła 92 mln zł, a w 2015 wzrośnie o prawie 8% do poziomu 99 mln zł, aby w 2016 roku przekroczyć wartość 100 mln zł.
|